دال بتنی دو طرفه در ساختمان‌سازی

دال یک کلمه فرانسوی است که به معنای تخته سنگ می باشد. اما در واقع دال یکی از اجزای انواع ساختمان ها می باشد.

 

تعریف دال:

 

دال یک کلمه فرانسوی است که به معنای تخته سنگ می باشد. اما در واقع دال یکی از اجزای انواع ساختمان ها می باشد. دال تقریبا در تمام سازه ها از سازه های ساختمانی کوچک تا سازه های ساختمانی بزرگ و برج ها وجود دارد و جزء جدا نشدنی سازه های امروزی است. دال بتنی یک عضو صفحه ای با ضخامت های متفاوت می باشد که ضخامت آن بین 5 تا ده سانتی متر مغییر است. از دال های بتنی اغلب در سقف ها استفاده می شود اما اگر ضخامت دال ها از چیزی که در بالا ذکر شد کمتر شود می شود به عنوان سنگ فرش نیز از آن ها استفاده شود.

انواع دال ها

تقسیم بندی های مختلفی برای انواع دال ها وجود دارد که در این مطلب دو مورد از این دسته بندی ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

دال های آویخته: این دال ها وزن را توسط عمل خمشی منتقل می کنند و هم چنین باعث می شوند که فضاهای بالایی از فضاهایی پایینی جدا شوند.

دال های روی زمین: این نوع دال ها وزن را روی تکیه گاهی که به آن تکیه دارند (برای مثال زمین ) منتقل می کنند و نیز سطحی را برای کار کردن روی زمین به وجود می آورند.

 

 

نوع دیگر دسته بندی دال های بتنی به شکل زیر است

دال بتنی یک طرفه و دال بتنی دو طرفه :

این تقسیم بندی بستگی به راستای انتقال وزن توسط دال ها دارد و البته سایز دال نیز در این تقسیم بندی بی تاثیر نیست اگر وزن از یک سمت به تکیه گاه وارد شود دال بتنی یک طرفه است و اگر وزن از دو سمت منتقل شود دال بتنی دو طرفه خواهد بود.

دال بتنی یک طرفه :

در این نوع دال ما به اندازه ها اهمیتی نمی دهیم و ابعاد دال برای ما مهم نیستند فقط اگر به گونه ای باشد که وزن را توسط دو ضلع بر روی تکیه گاه منتقل کند دال یک نوع دال بتنی یک طرفه خواهد بود. شاید این نکته برای شما قابل توجه باشد که با این که انتقال وزن توسط دو ضلع انجام می شود چرا هنوز به این نوع دال ، دال یک طرفه گفته می شود؟ جواب این است که درست است که این وظیفه بر دوش دو ضلع است اما هر دو ضلع در یک راستا این عمل را انجام می دهند و بدین ترتیب نام گذاری آن به نام دال بتنی یک طرفه کاملا صحیح می باشد.

 

 

 

 

 

دال بتنی دو طرفه

 

شاید شما پروژه‌های عمرانی بسیاری را اطراف خود دیده باشید از پل ها و برج‌ها گرفته تا ساختمان‌های مسکونی کوچکی که درکوچه محل زندگی‌تان ساخته می‌شوند. ولی آیا تا به حال به سازه‌هایی که در این پروژه ها استفاده می‌شود یا به نحوه ساخت کف و سقف طبقات دقت کرده‌اید؟

دال ها از جمله دال بتنی دو طرفه که سازه‌های عمرانی با ضخامت کم ولی طول و عرض زیاد هستند و انتقال بار انجام می‌دهند، امروزه از اصلی‌ترین بخش‌های ساخت پروژه‌های عمرانی و ساختمان‌ها به حساب می‌آیند. دال بتنی دو طرفه در ساخت انواع قسمت‌های پروژه‌های عمرانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ولی در ساختمان سازی، عمده مصرف آنها برا ساخت کف و سقف طبقات می‌باشد. این سازه به دلیل این که وزن را از دو طرف به تکیه گاه یا زمین منتقل می کند دال بتنی دو طرفه نام گرفته است اغلب این کار را توسط 4 ضلع انجام می دهد که دو تا از این اضلاع در یک راستا و دو تای دیگر در راستای دیگر قرار دارند و نسبت دو دهانه کمتر از عدد دو می باشند.

در دال بتنی دو طرفه نیاز است تا آرماتور ها در هر دو دهانه قرار داشته باشند سئوال این است که چرا باید این اتفاق بیوفتد؟ دلیل آن این است که به دلیل اندازه بزرگ تر و وجود دو راستای برای انتقال وزن به تکیه گاه نیاز است تا آرماتور ها در هر دو راستای دال بتنی دو طرفه وجود داشته باشند.

این دال تحمل وزن بالایی دارد و هم چنین مقاومت آن به شدت بالاست و دلیل آن این است که وزن از دو سمت به تکیه گاه منتقل می شود.

این ویژگی دال بتنی دو طرفه که دارای دو راستا برای انتقال وزن می باشد سبب شده است تا مقاومت بسیار بالایی در برابر تحمل وزن و سنگینی داشته باشد. وزن منتقل شده به زمین یا تکیه گاه به صورت قائم و عمود منتقل می شود.

طراحی و پیاده‌سازی دال بتنی دو طرفه یکی از حساس‌ترین کار‌ها برای مهندس‌ها و عوامل اجرایی است. اتصال دال‌ها به ستون‌ها و محاسبه دقیق میزان فشار و نیروهای وارده باید کاملا دقیق انجام شود تا پروژه کاملا اصولی ساخته شده ودر برابر فشار مقاومت وپایداری لازم را داشته باشد.

دال بتنی دو طرفه گاهی جدای اینکه وظیفه تحمل بار را دارند به عنوان یک توزیع کننده نیرو مورد استفاده‌اند، نیروهایی که از اعضای مجاور آنها وارد می‌شود.

 

 

دالهای بتنی سازه‌هایی به شکل مکعب هستند. مکعب هایی با ضخامت کم. نمونه ای از دال بتنی دو طرفه را در تصویر فوق مشاهده می‌کنید. دال بتنی دو طرفه به دال‌های استفاده شده در پروژه‌های عمرانی گفته میشود که از هر چهار ضلع یا لبه‌ی خود روی تکیه‌گاه قرار می‌گیرند و به این صورت توزیع‌بار یا انتقال فشار به صورت مساوی بر روی تکیه‌گاه‌ها انجام می‌شود.

 

 

نکاتی در مورد دال بتنی یک طرفه و دال بتنی دو طرفه :

– با توجه به این که در دال بتنی دو طرفه آرماتور ها به صورت کامل وجود دارند و هم چنین وزن را در دو جهت به تکیه گاه وارد می کند نسبت به دال بتنی یک طرفه از مقاومت و استحکام بسیار بالا تری برخوردار است.

– در دال بتنی دو طرفه دو ضلع باید دو به دو با هم موازی باشند در این صورت است که می توانیم بگوییم دو راستا برای انتقال بار به تکیه گاه زیرین یا همان زمین برای این دال وجود دارد. اما این موضوع در دال بتنی یک طرفه فقط در یک راستا اتفاق می افتد.

– هر دو دال بتنی دو طرفه و دال بتنی یک طرفه نیاز دارند تا توسط یک سری میله به زمین یا تکیه گاه های دیگر وصل شوند.

 

 

دال بتنی به چه صورت ساخته می شود؟

روش ساخت دال ها ی بتنی اغلب با هم متفاوت هستند اما به صورت کلی این دال ها به دو صورت ساخته ، نصب و اجرا می شوند.

در روش اول دال ها در جایی غیر از محل نصب ساخته می شوند برای مثال در کارخانه یا کارگاهی که از محل ساختمان فاصله زیادی دارد ساخته می شوند و سپس توسط ماشین هایی به محل ساختمان برای نصب آورده می شوند. حال ممکن است این دال ها در خود کارخانه سر هم بندی شده باشند و فقط نیاز به نصب در ساختمان داشته باشند یا این که اجزای دال به صورت جدا از هم ساخته شده باشند و در محل نیاز به سر هم بندی و نصب داشته باشند

و اما روش دوم ساخت این دال ها ساخت در محل نصب است که برای این کار نیاز به یک سری قالب داریم تا بتوانیم در آن بتن ریزی انجام دهیم و همچنین آرماتور ها را در لا به لای این بتن ها بریزیم سپس بسته به نوع قالب باید بتن ها از داخل قالب جدا شوند و دال های ما آماده برای نصب در محل های مورد نظر مثل سقف ها و … می باشند.

 

 

انواع دال بتنی دو طرفه

 

1- دال بتنی دو طرفه متکی بر تيرهای لبه ای

در این روش از دال‌های بسیار نازک استفاده می‌شود که لبه‌های آن‌ها به تیر‌هایی تکیه داده شده است. در این روش وزن سقف به دلیل نازک بودن دال‌های بتنی بسیار کم است.

 

 

 

2- دال بتنی دو طرفه متکی بر ديوار‌ها

این نوع سقف‌سازی بدون تیر انجام می‌شود و لبه دال‌ها به طور مستقیم روی دیوارها قرار می‌گیرد.

 

 

3- دال بتنی دو طرفه تخت

سقف‌هایی که به این روش ساخته می‌شوند شامل مجموعه‌ای از دال‌های تخت است که بدون وجود هیچ تیری مستقیما روی ستون‌ها قرار می‌گیرند. این روش در مواقعی استفاده می‌شود که بار وارده زیاد نباشد.

 

 

4- دال‌های تخت قارچی

این نوع پیاده‌سازی سقف دقیقا شبیه به دال‌های تخت است، تنها تفاوت موجود در این است که ستون‌ها در قسمت اتصال به دال، به صورت مخروطی شکلی افزایش مقطع دارند .

 

5- دال بتنی دو طرفه تخت مجوف

این سقف ها نوع دیگری از سقف‌های ساخته شده به روش دال متکی به تیر است با این تفاوت که اینجا تیرها به صورت عمود برهم قرار می‌گیرند و فضاهای جعبه شکلی در سقف ایجاد می‌شود.

 

 

حال می‌پردازیم به این موضوع که دال بتنی دو طرفه چگونه ساخته می‌شود .

نحوه ساخت دال بتنی دو طرفه

ساخت دال بتنی دو طرفه در چهار مرحله انجام می‌گیرد:

1- پاکسازی میلگرد‌ها از هر گونه آلودگی که مانع اتصال آن‌ها به بتن شود

2- استقرار قالب در محل با اندازه‌گیری دقیق

3- آرماتور‌بندی

4- بتن ریزی

دال بتنی دو طرفه همان‌طور که از اسم آن‌ها پیداست از بتن ساخته می‌شوند ولی بتن به تنهایی هیچگاه توانایی تحمل بار بالا با ضخامت کم را ندارد چرا که در برابر تغییر دما دچار جمع‌شدگی می‌شود و همین امر باعث شکستگی و ترک برداشتنش می‌شود . بنابراین از آهن برای حل این مشکل کمک گرفته می‌شود، آهن به صورت میلگرد برای آرماتور‌بندی استفاده می‌شود.

آرامتور‌بندی بر روی قالب‌هایی که روغن کاری شده‌اند و مخصوص دال‌های بتنی هستند. بسته می‌شود. همانطور که در تصویر قبلی نشان داده شد . در صورت وارد شدن بار بر روی دال بتنی دو طرفه ، تغییر در شکل آن به صورت کروی خواهد بود تا انتقال بار به طور مساوی روی تکیه گاه‌ها توزیع شود و از وارد شدن فشار زیاد بر یک طرف جلوگیری کند. پس باید دو لایه میلگرد به صورت عمود بر هم تشکیل دهنده این نوع دال باشند.

پس از مرحله آرماتور‌بندی بتن ریزی انجام میشود. بعد از گذشت مدت زمان لازم برای سفت شدن بتن، قالب‌ها را جدا می‌کنند و به این صورت دال بتنی ساخته می‌شود.

این روش ساخت دال‌های بتنی به دو صورت انجام می‌گیرد: یا در مکان خاصی ساخته می‌شوند و به تولید انبوه می‌رسند و در صورت لزوم به محل پروژه‌ها انتقال می‌یابند یا اینکه همانجا در هر قسمت از پروژه که باید قرار بگیرند قالب‌بندی شده و ساخته می‌شوند.

 

 

 

 

دال بتنی چیست؟ پاسخ این پرسش در ساده‌ ترین شکل به نوعی سقف یکپارچه و ساخته شده از بتن و فولاد اطلاق می‌شود که دارای کاربرد های متفاوت در انواع سازه است.

از موارد کابرد این نوع دال می‌توان به کف‌ سازی و عرشه پل‌ ها اشاره کرد.

نمونه‌ های ساخته شده این نوع دال از میلگرد و بتن و با ضخامت مشخص (۵ تا ۱۰ سانتی‌متر)، اغلب در سقف طبقات استفاده می‌شود. انواع دارای ضخامت کمتر نیز کاربرد های وسیعی در سنگ فرش دارند.

با توجه به اقبال وسیع سرمایه‌ گذاران و مالکین پروژه‌ های ساختمانی بر روی این نوع سقف، برندهای معتبر نظیر مهانیت در سال‌ های اخیر نمونه‌ های زیادی از این نوع سقف مهندسی را با موفقیت به اجرا گذاشته‌اند.

دال بتنی چیست و در چه نوع سازه هایی کاربردی است؟

ساخت بناهای بزرگ و سازه‌ های عظیم در سال‌ های اخیر با پیشرفت شهرنشینی و نیاز روز افزون به فضاهای مسقف برای موارد گوناگون رونق بیشتری یافته است. در این میان نمونه‌ های متنوعی از سقف‌ های مقاوم با متریال مصرفی گوناگون از جمله سقف دال بتنی با اقبال بالایی از طرف کاربران و سازندگان روبروست.

در این نوع سقف یکپارچه از مصالحی نظیر بتن و میلگرد فولادی استفاده شده و قالب‌ هایی نیز برای ریختن خمیر بتن در این پروسه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این قالب‌ ها عمدتا از جنس صفحات پلاستیکی و در مواردی نیز از متریال چوب یا صفحات فولادی تهیه می‌شوند.

انتخاب جنس قالب با نوع و میزان اهمیت پروژه ارتباط داشته و در موارد مهم اغلب قالب‌ های پلاستیکی و فولادی کاربرد دارند.

تهیه دال بتنی پیش ساخته در محل و توسط قالب‌ های آماده صورت می‌گیرد. این عملیات حین اجرا طی مراحلی تا پوشش کامل حمایت می‌شود.

قالب‌ های کارخانه‌ای، هنگام اجرای عملیات سازه به محل منتقل می‌شوند. در برخی شرایط مانند زمانی که دیوار های پی یا آجری ساختمان را احاطه کرده، نظیر دال کف ساختمان امکان انجام عملیات بدون نیاز به قالب وجود دارد.

دقت در ابعاد تکیه‌ گاه دال در سازه از نکات مهمی است که رعایت آن به انجام اصولی کار و نصب صحیح دال‌ های پیش‌ ساخته منجر می‌شود.

 

 

تنوع‌ دال بتنی

دال بتنی در انواع یک‌ طرفه و دو طرفه اجرا می‌شود که هر یک ویژگی‌ های خاص خود را دارا هستند.

در صورت وجود نسبت ۲ برابری دهانه بزرگ به دهانه کوچک، یا وجود تکیه‌گاه‌ های دال در چهار ضلع، نوع دال یک طرفه بوده و بر روی دو لبه مقابل قرار می‌گیرد. در این نوع انتقال بار به شکل طولی صورت گرفته و نصب آرماتور تنها در راستای دهانه کوچک‌ تر انجام می‌شود.

در دال بتنی دو طرفه، نسبت دهانه بزرگتر به کوچکتر، از ۲ کمتر بوده و تکیه‌گاه در ۴ ضلع پشتیبانی ‌می‌شود. در این حالت آرماتور های اصلی در هر دو سمت اجرا شده و نیرو ها در هر دو ‌راستای طولی و عرضی منتقل می‌شوند.

توجه به موارد کلیدی نظیر وجود ظرفیت باربری یکنواخت در زمین اجرای پروژه دال بتنی، زهکشی مناسب، سرعت متعادل در ریختن بتن در قالب‌ ها و تراز نمودن آن و نیز استحکام کافی قالب‌ ها به‌ویژه در قالب‌ های کناری و جداکننده جهت تحمل بار بتن و موارد بسیار دیگری در این عملیات، متضمن اجرای صحیح و موفق پروژه است.

اجرای دقیق این نکات مهندسی در برند مهانیت، اجرای پروژه‌ هایی با این نوع سقف‌ های دال بتنی را با موفقیت همراه نموده است.

دال بتنی در انواع تخت، مشبک، با تیر، کتیبه‌ ای، مجوف یوبوت و کوبیاکس (از نوع دو طرفه) قابل اجراست که هر یک از نظر هزینه و شیوه اجرا با دیگری تفاوت‌هایی دارد.

در هر یک از این انواع، نیاز به مراعات نکاتی وجود دارد که توسط مهندسین مجرب مجموعه، به مجریان گوشزد می‌شود.

 

سخن پایانی…

احاطه بر این بخش از دانش مهندسی اجرای سقف‌ های سبک که دال بتنی چیست و چگونه می‌توان نمونه‌ های موفقی از آن را در پروژه‌ های عظیم اجرا کرد، امروزه به قسمت مهمی از علوم مهندسی سازه تبدیل شده است. پروسه‌ ای با اجزای مختلف که با نظارت گروه سازه‌ ای و مهندسین مجرب، در برند مهندسی مهانیت بسیار به انجام رسیده و نتایج موفق آن رضایت مشتریان این مجموعه را به دنبال داشته است.

در کلیه این پروژه‌ ها، وجود نیروی انسانی کافی و کار آزموده به انضمام دانش فنی روز و تجهیزت مورد نیاز در کنار یکدیگر شروط اصلی انجام بهینه این عملیات به شمار آمده است.

با مهانیت، بهترین‌ های اجرای سقف دال بتنی را تجربه کنید!