مشخصات و روش اجرای سقف وافل | معرفی سقف وافل
تاریخچه سقف وافل
مشخصات و روش اجرای سقف وافل | معرفی سقف وافل
اگر به ساختمان های باستانی نگاه کنیم، خواهیم دید که ساخت سقف های وافل به هزاران سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. می توان گفت که برای اولین بار معماران یونانی این نوع سقف را اجرا کردند.
معروف ترین بنای باستانی با شکل وافل مربوط به بنای آکروپلیس است که حتی قبل از آن نیز این فرم سقف در بنای تخت جمشید دیده می شود. به تدریج، از آغاز قرن 19، سقف وافل تغییرات پیشرفته تری داشت.
سقف وافل در دهه 1350 به ایران معرفی شد و محبوبیت خاصی در بین معماران و مهندسان دارد. بناهای معروفی که در ایران با این سقف ها ساخته شده اند عبارتند از فرودگاه تبریز، ایستگاه قطار اصفهان و تهران و کتابخانه ملی.
مشخصات و روش اجرای سقف وافل
سقف بخش مهمی از ساختمان است که وظیفه تحمل و انتقال بار و وزن خود را بر عهده دارد. مدل سقف های سازه ای از نظر مقاومت و ظرفیت باربری، مقاومت در برابر آتش و مقاومت در برابر رطوبت از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.
سقف ها نیز مانند سایر قسمت های ساختمان دارای سیستم های متفاوتی هستند که دال های بتنی یکی از آنهاست. همانطور که می دانید دال های بتنی از مقاطع بتنی و فولادی تشکیل شده اند.
یکی از انواع دال های بتنی سقف وافل است که ویژگی های منحصر به فردی دارد. در این مقاله به بررسی روش های ساخت سقف وافل می پردازیم و مزایا و معایب استفاده از آن را به طور کامل بیان می کنیم. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
معرفی سقف وافل
سقف وافل شکل نوعی دال بتنی است که معمولاً در مواردی استفاده می‌شود که فاصله‌های زیاد، ارتفاع بیش از 12 متر و کاهش بار مرده مورد نیاز است. به دلیل شکل مربعی و شبکه ای به آن وافل نیز می گویند.
وزن این نوع سقف کمتر از سقف تیرچه بلوک و سقف کف فولادی است زیرا مصرف بتن و آرماتور 20 درصد کاهش یافته و هزینه آن نیز بسیار کمتر است. جالب است بدانید پس از ساخت سقف وافل می توان قالب آن را جدا کرد و مجددا استفاده کرد.
مشخصات سقف وافل
مشخصات این نوع سقف به شرح زیر است:
به طور معمول، ضخامت سقف وافل از 85 تا 100 میلی متر است، در حالی که عمق دال بتنی به طور معمول به 300 تا 600 میلی متر محدود می شود.
عرض تیرها در سقف وافل معمولاً 110 تا 200 میلی متر است.
سقف وافل تقویت شده را می توان برای دهانه هایی تا طول 16 متر ساخت.
مزایا و معایب استفاده از سقف وافل
استفاده از سقف وافل دارای مزایا و معایب زیر است:
- ظرفیت بار بالاتر نسبت به سایر صفحات
- استفاده کمتر از آرماتور و بتن نسبت به سایر انواع سقف های بتنی
- از آنجایی که این سیستم ها وزن کمتری دارند، پانل های وافل می توانند بارهای سنگین تر و مسافت های طولانی تری را نسبت به پانل های تخت تحمل کنند.
- استفاده مجدد آنها از الگوها به مقرون به صرفه بودن آن اشاره دارد.
- پانل های وافل را می توان به عنوان پانل سقف و پانل کف استفاده کرد.
- استفاده مجدد از قالب های آن
- ساخت و ساز سریع انجام دهید
- مقاومت در برابر لرزش بالا، مقاومت در برابر آتش
- قابلیت اجرا بر روی اسکلت های بتنی و فولادی
- استفاده از نیروی انسانی کمتر
- افزایش مقاومت برشی و خمشی
- عایق صدا و حرارت
از جمله معایب آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پانل های وافل نیاز به نیروی متخصص و ماهر دارند.
- به دلیل استفاده از قالب های مخصوص، هزینه بالایی نسبت به سایر صفحات دارد.
- نگهداری از آنها بسیار دشوار است.
- می توان از آنها در ارتفاعات بالا استفاده کرد.
- آنها برای مناطق شیب دار مناسب نیستند. در صورت وجود شیب، باید سطح را با حفاری تراز کرد.
- به دلیل وزن کم در مناطقی که باد شدید دارد مناسب نیست.
روش طراحی سقف وافل
به طور کلی سقف وافل به دو صورت مسطح و مدولار انجام می شود که در زیر به شرح مختصر هر یک از دو روش می پردازیم.
اجرای روش مسطح
برای ساخت سقف وافل ابتدا باید پایه های ایمنی مانند جک یا داربست گذاشته شود. از قالب های فلزی (پلای وود) برای ایجاد سطوح با یک دست استفاده می شود.
سپس با قرار دادن قالب وافل می توان بتن ریزی را انجام داد. در نهایت پس از سپری شدن زمان مورد نیاز مشخص شده، قالب ها باز می شوند.
مشخصات و روش اجرای سقف وافل | معرفی سقف وافل
روش ماژول
مراحل اجرای روش ماژول و روش مسطح یکسان است با این تفاوت که در استفاده از قالب یا قالب فلزی تفاوت دارند. در روش مدولار، به طور کلی نیازی به تراز کردن سقف با تخته سه لا نیست.
انواع سقف وافل
سقف وافل به دو دسته یک طرفه و دو طرفه تقسیم می شود.
- سقف وافل یک طرفه
- سقف وافل دو طرفه
سقف وافل یک طرفه
در این مدل سقف وافل چون تیرها در یک طرف قرار می گیرند در ساخت و ساز از آرماتور کمتری استفاده می شود. به همین دلیل اجرای آن نسبت به نوع دوطرفه مقرون به صرفه تر است. این نوع سقف عمدتاً با دهانه کوتاه استفاده می شود و قالب به کار رفته در آن مستطیل شکل است.
سقف وافل دو طرفه
قالب های استفاده شده در این نوع بشقاب ها مربعی بوده و در دهانه های بزرگ قابل استفاده می باشد. از آنجایی که این نوع سقف دارای دو طرف است، دوام بیشتری دارد و به میله های بیشتری نیاز دارد، بنابراین قیمت آن بالاتر است.
مشخصات و روش اجرای سقف وافل | معرفی سقف وافل
قالب وافل
شکل نهایی بتن، استحکام، سطح صاف و براق به موقعیت دقیق قالب وافل و مواد آن بستگی دارد. قالب های وافل معمولاً دارای دو ماده کامپوزیت و پلاستیک هستند که به دلیل سهولت در ساخت و جداسازی آن از پلاستیک بهتر است و به کاهش آلودگی های محیطی کمک می کند. به طور کلی، قالب ها در چند دسته موجود هستند:
قالب وافل یک طرفه: این نوع قالب با ستون و تیرهای انتهایی چسبندگی بهتری دارد و استفاده از بتن و آرماتور را کاهش می دهد که در نهایت منجر به کاهش هزینه سقف وافل می شود.
وافل دو طرفه: ابعاد قالب های دو طرفه بسته به ضخامت سقف و دهانه از 25 تا 70 سانتی متر متغیر است.
قالب وافل دو طرفه: قالب قفلی بهترین نوع قالب است. از ویژگی های این قالب می توان به ضخامت لبه کم، ترکیب آسان با قالب های فلزی، ساخت آسان و ادغام سقف اشاره کرد.
طراحی سقف وافل در اسکلت فلزی
یکی از ویژگی های سقف وافل که در بالا به آن اشاره کردیم این است که می توان از پانل های وافل در اسکلت های بتنی و فلزی استفاده کرد.
با این تفاوت که در اسکلت فلزی سقف وافل یک طرفه نیاز به تیر میانی دارد. اما سقف وافل دو طرفه نیز در صورت عدم وجود تیر میانی قابل اجرا است. لازم به ذکر است که یک سقف وافل یک طرفه در یک اسکلت فلزی بسیار شبیه به یک سقف تیرچه یونولیت عمل می کند.
چرا از سقف وافل در پارکینگ استفاده می شود؟
معمولاً طبقات بالایی پارکینگ با سقف های عرشه فولادی ساخته می شوند، طبقات پایینی سقف های وافل می سازند. زیرا در اجرای سقف وافل دو طرفه تیرها وجود ندارد و همچنان مقاومت خوبی دارند. بنابراین در ساخت سقف هایی با دهانه های بزرگ مانند پارکینگ ها استفاده می شود.
مشخصات و روش اجرای سقف وافل | معرفی سقف وافل
تفاوت سقف تیرچه بلوکی و سقف وافل
سقف تیرچه بلوک در یک جهت ساخته شده است. اما سقف وافل را می توان هم یک طرف و هم دو طرف اجرا کرد. در سقف تیرچه بلوک، بار از سقف به دو تیر مقابل وارد می شود، در حالی که در سقف وافل دو طرفه، نیرو به چهار تیرچه اطراف سقف وارد می شود.
در سقف وافل نیازی به تیرآهن آماده نیست و در محل انجام می شود. از آنجایی که از 0 تا 100 درصد فرآیند ساخت سقف نظارت می شود، کیفیت آن بسیار بالا است، در حالی که در سقف تیرچه بلوک به دلیل استفاده از تیرهای پیش ساخته، نظارتی بر کیفیت و استانداردهای آرماتور وجود ندارد.
تفاوت دیگر این دو سقف در اندازه دهانه است، دهانه سقف تیرچه بلوک حدود 8 تا 9 متر است در حالی که دهانه سقف وافل تا 17 متر است.
مقایسه سقف وافل و یوبوت
- همانطور که گفتیم، سقف وافل سبک وزن است، سقف yobot وزن سنگینی دارد. بنابراین برای استفاده در مناطق زلزله خیز مناسب نیست.
- قسمت سقف وافل T شکل و قسمت سقف yobot به شکل L است.
- سقف های وافل بسیار مقاوم تر از سقف های یوبوت در برابر آتش هستند.
- به دلیل وجود 2 لایه بتن روی سقف یوبوت، عایق صوتی بالاتر از سقف وافل است.
- قالب وافل قابل استفاده مجدد است، اما قالب مورد استفاده در سقف یوبوت یکبار مصرف است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که استفاده از سقف های وافل نسبت به سقف های یوبوت مقرون به صرفه تر است.
سخن نهایی
سقف های وافل به دو دسته یک طرفه و دو طرفه طبقه بندی می شوند. سقف یک طرفه آن به میلگرد کمتری نیاز دارد و برای دهانه های کوتاه تر استفاده می شود، در حالی که سقف دو طرفه برای دهانه های بزرگتر استفاده می شود و دوام بیشتری دارد.
از مزایای استفاده از سقف وافل می توان به ساخت سریع، قابلیت استفاده مجدد قالب، کاربرد بر روی اسکلت های بتنی و فلزی، عایق صدا و حرارت، وزن سبک و غیره اشاره کرد.
مشخصات و روش اجرای سقف وافل | معرفی سقف وافل
